Η ιστορία του Ψωμιού στην Αρχαία Ελλάδα και στους Ρωμαίους

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής που εορτάζεται κάθε χρόνο στις 16 Οκτωβρίου, παρουσιάζουμε την ιστορία του Ψωμιού.
Το ψωμί των αρχαίων και οι χρήσεις του
Οι άνθρωποι έφτιαχναν κάποιο είδος ψωμιού από την νεολιθική εποχή, αναμιγνύοντας διαλυμένα κομμάτια σιταριού με νερό. Έτσι, δημιουργούσαν μια παχύρρευστη, στερεή ζύμη που μπορούσε να μαγειρευτεί σε φωτιά και να καταναλωθεί.
Μια μυλόπετρα για το πλάσιμο και το ίσιωμα της ζύμης που έχει βρεθεί χρονολογείται 7.500 χρόνια πριν. Στη Βίβλο επίσης σε πολλά σημεία αναφέρεται το ψωμί. Οι Αιγύπτιοι το 2600 π.Χ., τυχαία, από τη παρασκευή και τη μαγιά της μπύρας, ανακάλυψαν τις χρήσεις της ζύμης στην παραγωγή του ψωμιού. Οι εργάτες συχνά πληρώνονταν με καρβέλια ψωμί. Τα έργα ζωγραφικής στις περίφημες πυραμίδες της Αιγύπτου δείχνουν ότι οι νεκροί θάβονταν με φραντζόλες ψωμιού για να συντηρούνται καλύτερα στην μεταθάνατον ζωή τους. Το Βρετανικό Μουσείο έχει μια τέτοια φραντζόλα χρονολογίας 4.000 ετών.


«Επώνυμα» ψωμιά

Οι Ρωμαίοι έφτιαχναν αρκετά είδη ψωμιού και τα «βάφτιζαν» με χαρακτηριστικά ονόματα. Υπήρχε το «στρειδόψωμο» που τρωγόταν με μεζέ στρείδια, το «αρτολάγανο» που θυμίζει την δική μας λαγάνα, το «ψωμί της βιασύνης», το «γλυκόψωμο» και αρκετά άλλα. Το 168 π.Χ. δημιουργήθηκε στη Ρώμη η πρώτη συντεχνία αρτοποιών και από τότε ο κλάδος έγινε αυτόνομο επάγγελμα. Το καταστατικό των αρτοποιών απαγόρευε στους ίδιους και τα παιδιά τους να αποσυρθούν από το επάγγελμα αυτό και να έχουν άλλες επαγγελματικές ενασχολήσεις. Απολάμβαναν ιδιαίτερα προνόμια στη πόλη τους, δεν έπρεπε όμως να έρχονται σε επαφή με ηθοποιούς κωμωδίας ή με μονομάχους για να μη επηρεάζονται αρνητικά από τις συνήθειες και τα γούστα των απλών ανθρώπων.

Αρχαία Ελλάδα: «μάχη» για το καλύτερο ψωμί
Οι Έλληνες ναυτικοί και έμποροι έφεραν το αιγυπτιακό αλεύρι στην Ελλάδα, όπου άκμασε η δημιουργία και το ψήσιμο του ψωμιού. Προτιμούσαν πάντως το λευκό ψωμί και μεταξύ των πόλεων υπήρχε πολύ έντονος ανταγωνισμός για το ποια παράγει το καλύτερο ψωμί. Η Αθήνα «καμάρωνε» για τον Θεάριο, τον καλύτερο αρτοποιό της, το όνομα του οποίου βρισκόταν στα γραπτά πολλών συγγραφέων.