Ταξιδεύοντας στο Βόλγα

Για να έχει κάποιος μια ολοκληρωμένη εικόνα για τη Ρωσία, θα πρέπει να διασχίσει το Βόλγα, που συνδέει τη Βαλτική και την Κασπία Θάλασσα. Το ταξίδι στο Βόλγα στη διάρκεια των πολεμικών αναταραχών, της επανάστασης και των οικονομικών ανακατατάξεων είναι μοναδική ευκαιρία για να μελετήσει κανείς το χαρακτήρα του έθνους που διαβιεί στις περιοχές τις οποίες διαρρέει. Το επιχείρησα, λοιπόν, στα τέλη Αυγούστου του 1917, όταν χρειάστηκε να εγκαταλείψω την Αγία Πετρούπολη και τη Μόσχα και να μεταβώ στον Καύκασο.

Ο Βόλγας, ο μεγαλύτερος ποταμός της Ευρώπης και ένας από τους σπουδαιότερους του κόσμου, ακολουθεί μια ήρεμη, ελικοειδή πορεία. Πηγάζει από το βορρά, όχι μακριά από την Αγία Πετρούπολη, και έπειτα από μια πορεία 3.690 χιλιομέτρων φτάνει στην Κασπία, τη μεγαλύτερη κλειστή θάλασσα του κόσμου, όπου και εκβάλλει με πολλά παρακλάδια τα οποία διασχίζουν την εκτεταμένη περιοχή του δέλτα. Η λεκάνη απορροής του είναι τρεις φορές μεγαλύτερη από τη συνολική έκταση της Γαλλίας. Ο ποταμός Νέβα και πολυάριθμα κανάλια συνδέουν το Βόλγα με την Αγία Πετρούπολη, κατά συνέπεια με τον Κόλπο της Φινλανδίας.
Η ιστορία του Βόλγα είναι η ιστορία της Ρωσίας. Οι Σλάβοι, οι Τάταροι, οι Μογγόλοι και οι Γερμανοί έχουν αφήσει τα αποτυπώματά τους στις όχθες του, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε τις μικρές εθνότητες και φυλές που ακόμη και σήμερα συναντά το βλέμμα του ταξιδιώτη. Ο Τζένγκις Χαν και οι Μογγόλοι, η Χρυσή Ορδή και οι στρατιές των τσάρων έχουν γράψει τη δική τους ιστορία σχετικά με αυτό το ποτάμι. Όλοι έχουν ακουστά την πόλη Νίζνι Νόβγκοροντ, γνωστή για το ετήσιο κοσμοπολίτικο πανηγύρι της, το μεγαλύτερο στον κόσμο, και για τη σημαντικό ρόλο της στην ιστορία της Ρωσίας. Είναι η κυριότερη πόλη του Βόλγα και η αφετηρία για τον απόπλου των μεγαλύτερων ατμόπλοιων.
Ύστερα από μια ιδιαίτερα καταθλιπτική μέρα στο Νόβγκοροντ, ξεκίνησα το ταξίδι μου στο Βόλγα. Οι δρόμοι, οι οποίοι κάποτε φιλοξενούσαν το πανηγύρι, τώρα έχουν χορταριάσει και τα περίπου 4.000 καταστήματα παραμένουν κλειστά και εγκαταλειμμένα.
Παρόλο όμως που το παζάρι του Νόβγκοροντ μπορεί να περάσει στη λήθη, η κίνηση στο Βόλγα σίγουρα θα αυξηθεί μετά την αναδιοργάνωση του δικτύου μεταφορών της Ρωσίας. Στις όχθες του αυτοκρατορικού ποταμού υπάρχουν πλούσιες πλουτοπαραγωγικές πηγές, ενώ στα νερά του ζουν, μεταξύ άλλων, οι θαλάσσιοι οργανισμοί από τους οποίους παράγεται το χαβιάρι. Η ξυλεία, το δέρμα, τα σιτηρά, το μαλλί, τα εσπεριδοειδή και τα λαχανικά είναι από τα πιο κοινά είδη που προσφέρει αυτή η περιοχή. Μεγάλα πλοία με βαμβάκι έρχονται από την Περσία, ενώ από την πετρελαιοφόρα περιοχή του Μπακού έρχονται μεγάλα δεξαμενόπλοια τα οποία μεταφέρουν ένα μέρος από την ποσότητα πετρελαίου που είναι σε θέση να στείλουν στις βόρειες περιοχές του Βόλγα.

national geographic