Η ιεροτελεστία του Τρύγου

Ο Σεπτέμβριος, είναι ο μήνας του τρύγου, για αυτό και ονομάζεται και τρυγητής από τον θυμόσοφο λαό. Η παλαιότερη μαρτυρία για τον τρύγο έρχεται από τον επικό ποιητή Όμηρο ο οποίος αναφέρει: Νέοι και νέες μαζεύουν τον καρπό και τον βάζουν σε καλάθια . Ένα αγόρι παίζει κιθάρα και όλοι τραγουδούν το λινό τραγούδι των αμπελουργών. Οι σταφύλαι ή βότρυες κόβονται με την δρεπάνη και τοποθετούνται σε καλάθια από βούρλο ή από βέργες και μεταφέρονται στην επίπεδη επιφάνεια, όπου γίνεται το πάτημα (ληνός)"

Η περιγραφή αυτή θυμίζει τα χρόνια των παππούδων μας και των πατεράδων μας όπου γινόταν με παρόμοιο τρόπο. Τα σταφύλια μέχρι και σήμερα κόβονται με δρεπάνη και σε πολλές περιοχές τα βάζουν σε καλάθια από βούρλο ή από βέργες για να τα μεταφέρουν στο "πατητήρι" όπως ονομάζουν το χώρο όπου πατούν τα σταφύλια. Παλαιότερα όλη η οικογένεια έπαιρνε μέρος στο πάτημα των σταφυλιών. Κατά το πάτημα υπήρχε μια ολόκληρη ιεροτελεστία. Παιδιά, γυναίκες και άνδρες, όλοι πατούσαν με την συνοδεία μουσικής. Απ' ότι θυμάμαι από τα παιδικά μου χρόνια τα παιδιά αλλά και οι μεγάλοι, πιανόμασταν χέρι χέρι και χορεύαμε στους ρυθμούς της μουσικής, όταν πατούσαμε τα σταφύλια. Το πατητήρι, απ' ότι θυμάμαι είχε μία κάνουλα, από την οποία έβγαινε το κρασί και το βάζαμε σε ξύλινα βαρέλια και το μεταφέραμε στο κελάρι μέχρι να "βράσει" όπως έλεγαν οι παλαιότεροι. Αφού έφτανε στην "βράση" όπου διαρκούσε μερικές εβδομάδες μετά ήταν έτοιμο για πόση. Αμπέλια υπάρχουν και σήμερα και στην περιοχή των Ψαχνών τα περισσότερα βρίσκονται στις περιοχές "Κουλουριάδα, Μπαριάμ-Αγά, Ταράτσα, Κοκκινάδα" και αλλού
Η μαγεία, που ένιωθες καθ' όλη την διάρκεια του τρύγου, η όλη αυτή ιεροτελεστία, θα μείνει για πάντα χαραγμένη στο μυαλό μου.

Του Γιώργου Πρατζίκου