Εξ-ασθενείς έλεγχοι… μέχρι πότε;

Tου Γιάννη Zαμπετάκη
Eπίκουρου καθηγητή Xημείας Tροφίμων και Lead Auditor, EKΠA

δειγματοληψία όχι σε "πετρώματα" αλλά σε τοξικά στερεά απόβλητα στη Μεσσαπία...γιατί κάποιος πρέπει να βάλει το χέρι του στη ...φωτιά!

Εφημερίδα Ημερησία, στήλη “Τροφο-(α)ρυθμοί”,

Ημερησία, 22.10.2011

Έχει η πολιτεία την πολιτική βούληση αλλά και την επιστημονική τεχνογνωσία ώστε να διαρθρώσει τους ελεγκτικούς μηχανισμούς με τρόπο αξιοκρατικό και αποτελεσματικό; Ακόμη και ύστερα από 2 χρόνια opengov διακυβέρνησης, οι μηχανισμοί δεν είναι στελεχωμένοι επαρκώς και...

όντας πολυδιασπασμένοι απλά υπολειτουργούν
“Η” 22/10

Tου Γιάννη Zαμπετάκη Eπίκουρου καθηγητή Xημείας Tροφίμων και Lead Auditor, EKΠA
izabet@chem.uoa.gr
www.zabetakis.net

Σε ημερίδα στο τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών που έγινε στις 14.10.2011, παρουσιάστηκαν νεότερες μελέτες από τους μεταπτυχιακούς φοιτητές του εν λόγω τμήματος. Οι παρουσιάσεις ήταν εξαιρετικής ποιότητας και αξίζουν πολλά συγχαρητήρια τόσο στους οργανωτές όσο και στους φοιτητές που παρουσίασαν με αρτιότητα και επαγγελματισμό τη δουλειά τους. Οι περιλήψεις όλης της ημερίδας είναι διαθέσιμες στο www.geol.uoa.gr. Οι μετρήσεις σε υπόγεια νερά που παρουσιάστηκαν στην ημερίδα σχετικά με τα επίπεδα χρωμίου και εξασθενούς χρωμίου είναι οι εξής: στη Μεσσαπία Ευβοίας, ανιχνεύθηκε ολικό χρώμιο μέχρι και 390 μg/l ενώ το 29% των δειγμάτων είχαν ολικό χρώμιο πάνω από το νομικό όριο (50 μg/l). Στην περιοχή του Αυλώνα Αττικής, πάνω από το 50% των δειγμάτων που αναλύθηκαν είχαν εξασθενές χρώμιο πάνω από 50μg/l ! Eνώ στην περιοχή του Ωρωπού Αττικής, το εξασθενές χρώμιο ανιχνεύθηκε σε ποσά μέχρι και 121 μg/l με μέση τιμή στα μετρηθέντα δείγματα 52 μg/l. Mετά τη δημοσιοποίηση αυτών των μετρήσεων, το ερώτημα για την προέλευση του εξασθενούς χρωμίου (αν προέρχεται από τα πετρώματα ή αν είναι ανθρωπογενούς προέλευσης) καθίσταται απλά ακαδημαϊκό. Στην ημερίδα, δυστυχώς, δεν έγινε καμία αναφορά στις ρυπαίνουσες βιομηχανίες και δεν μάθαμε αν η ρύπανση στη Μεσσαπία οφείλεται στις μεταλλευτικές δραστηριότητες. Οι απορίες μας έμειναν αναπάντητες δυστυχώς.

Παράλληλα, ο νυν υπουργός ΠΕΚΑ πήγε μέχρι τον Ασωπό στις 3.10.11 και δήλωσε ότι «στηρίζουμε και θα ενισχύσουμε όλες τις ενέργειες για να είναι απόλυτα ελέγξιμο το πρόβλημα που υπάρχει στον Ασωπό». Τα υπουργικά αυτά λόγια μου θύμισαν αντίστοιχες δηλώσεις προκατόχων του: 1. «Δεν μας καλύπτει μόνο η αρχή ο ρυπαίνων πληρώνει. Αυτός που μπορεί να πληρώσει δεν μπορεί να ρυπαίνει. Η βιομηχανία πρέπει να πειστεί ότι είναι προς το συμφέρον της να μην ρυπαίνει» (Τ. Μπιρμπίλη, 10.2.10) και 2. «Σήμερα ο Ασωπός ποταμός είναι καθαρός. Παραμένει βέβαια το πρόβλημα με τα υπόγεια νερά» (Γ. Σουφλιάς, 19.3.09).

Με δηλώσεις όμως δεν λύνεται το πρόβλημα που παραμένει και είναι τούτο: Εχει η πολιτεία την πολιτική βούληση αλλά και την επιστημονική τεχνογνωσία ώστε να διαρθρώσει τους ελεγκτικούς μηχανισμούς με τρόπο αξιοκρατικό και αποτελεσματικό; Ακόμη και ύστερα από 2 χρόνια opengov διακυβέρνησης, οι μηχανισμοί δεν είναι στελεχωμένοι επαρκώς και όντας πολυδιασπασμένοι απλά υπολειτουργούν.

Στον Ασωπό και στη Μεσσαπία στην Εύβοια, σήμερα το ελεγκτικό κενό που καλούνται να καλύψουν οι ΕΥΕΠ, ΕΣΥΔ και ΕΦΕΤ είναι τριπλό:

1 Υπάρχουν περιβαλλοντικές οχλήσεις και μάλλον λιγοστοί έλεγχοι με μικρά πρόστιμα (αρμοδιότητα ΕΥΕΠ).

2 Λειτουργούν εταιρείες (που μερικές είναι και ρυπαίνουσες) έχοντας πιστοποίηση κατά ISO9001 (ποιότητα) ή ISO14001 (περιβάλλον) ή ISO22000 (ασφάλεια τροφίμων) (αρμοδιότητα ΕΣΥΔ) και

3 Παράγονται τρόφιμα με χρήση αμφίβολης καταλληλότητας νερού (αρμοδιότητα ΕΦΕΤ). Συνεπώς, το ζητούμενο σήμερα είναι να συντονισθούν αυτοί οι τρεις οργανισμοί και να γίνει κάτι θετικό, απτό και μετρήσιμο.

Και κάτι τελευταίο: η πολιτεία πρέπει να παρέχει στους ελεγκτές τα μέσα (υλικά και ηθικά) ώστε οι τελευταίοι να είναι σε θέση να κάνουν την ελεγκτική τους δουλειά με επάρκεια και ανεξαρτησία! Αν δεν στηριχθούν αυτοί οι άνθρωποι, τότε πώς μπορούμε να ελπίζουμε σε επαρκείς ελέγχους;

Μέχρι να γίνουν όλα αυτά, το εξασθενές χρώμιο θα εξαπλώνεται, οι έλεγχοι θα παραμένουν εξ-ασθενείς και η τραγωδία του Ασωπού θα γιγαντώνεται.

Διότι, το θέμα με τη ρύπανση βαρέων μετάλλων πρέπει να το δούμε ως μια διαρροή από το πλυντήριο ρούχων σπίτι μας: αν δεν σταματήσουμε τη διαρροή, όσοι έλεγχοι και να γίνουν, όσες ημερίδες και να διοργανωθούν, όσες μελέτες και να εκπονηθούν για την αποκατάσταση της περιοχής, το πρόβλημα θα γιγαντώνεται. Σήμερα, το εξασθενές χρώμιο είναι πλέον στον Ωρωπό και στον Αυλώνα. Aύριο;

 

sibilla-σίβυλλα