Η ιστορία της παραγωγής κρασιού στην Εύβοια

Η καλλιέργεια της αμπέλου και η παραγωγή κρασιού στην Εύβοια είναι τόσο παλιά όσο και η ιστορία του νησιού. Αναφορές γίνονται από τον Όμηρο για την «πολυστάφυλο Ιστιαία».

Ανάλογες αναφορές υπάρχουν στους ελληνιστικούς και στους χρόνους της ενετοκρατίας. Κατα τους βυζαντινούς χρόνους, τα ονομαστά κρασιά προέρχονται μεταξύ των υπολοίπων νησιών και από την Εύβοια.

Σήμερα η Εύβοια συγκαταλέγεται στις κύριες αμπελοοινικές περιοχές της Ελλάδος και χωρίζεται σε τρεις κύριες αμπελουργικές ζώνες, από Βορρά προς Νότο:Ο μικρός αμπελώνας της περιοχής Γιάλτρων στη Βόρεια Εύβοια, ο αμπελώνας του Ληλαντίου πεδίου στο κέντρο και τις γύρω ημιορεινές περιοχές και ο αμπελώνας της Νότιας Εύβοιας, κυρίως στην περιοχή Καρύστου-Μαρμαρίου.

Διοικητικά στην Εύβοια εντάσσεται και το μικρό τμήμα της Βοιωτίας που περιλαμβάνει την αμπελουργική ζώνη της περιοχής Αυλίδας-Ριτσώνας, μιας ζώνης με αξιόλογο ποιοτικό δυναμικό. Στην Εύβοια οινοποιούνται κυρίως οι ποικιλίες Σαββατιανό και Ροδίτης που έχουν προσαρμοσθεί στο ξηροθερμικό κλίμα του νησιού και παράγουν οίνους που χαρακτηρίζονται από το στιβαρό σώμα τους. Aκολουθούν οι οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου συνιστώμενες και επιτρεπόμενες για το Aμπελοινικό Διαμέρισμα Στερεάς Eλλάδας [Αθήρι, Ασύρτικο, Μαλαγουζιά Ροδίτης, Σαββατιανό, Cabernet Sauvignon, Carignan, Merlot, Sauvignon Blanc, Syrah, Ugni Blanc(Trebbiano)] oι οποίες μπορούν να φυτεύονται σε όλους τους νομούς του διαμερίσματος.

Eπιπλέον, οι συνιστώμενες ποικιλίες που ευδοκιμούν στην Εύβοια είναι: Αγιωργήτικο, Αηδάνι άσπρο, Λημνιό, Λιάτικο, Μανδηλαριά, Μονεμβασιά, Grenache Blanc, Grenache Rouge. Επιτρεπόμενες: Βραδυανό, Καραμπραΐμης, Μοσχοφίλερο, Μουδιάτικο, Ρητινό, Chardonnay, Maccabeu Η καλλιεργούμενη έκταση σε οινάμπελα στην Εύβοια ανέρχεται στα 33.690 στρέμματα (ΥΠΑΑΤ 2007/08) και η παραγωγή οίνου σε εκατόλιτρα (HL) φτάνει τις 327.715 (ΥΠΑΑΤ 2006/07).

Έτσι, η Εύβοια καταλαμβάνει την τρίτη θέση στο Αμπελουργικό διαμέρισμα της Στερεάς Ελλάδας πίσω από Αττική και Βοιωτία. Τα στοιχεία αυτά αναφέρονται σε οίνους Π.Γ.Ε (Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης), ποικιλιακούς και λοιπούς.

Δυστυχώς, δεν υπάρχουν οίνοι Π.Ο.Π (Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης) στο νησί μας. Από το 2009, ο αμπελώνας της Εύβοιας παράγει τους οίνους ΠΓΕ Εύβοια (Τοπικός Οίνος Εύβοιας). Προϋπήρχαν, όμως, οι οίνοι ΠΓΕ Ριτσώνα Αυλίδας (Τοπικός Οίνος Ριτσώνας Αυλίδας), ΠΓΕ Ληλάντιο Πεδίο (Τοπικός Οίνος Ληλάντιου Πεδίου) και ΠΓΕ Κάρυστος (Τοπικός Οίνος Καρύστου ή Καρυστινός Τοπικός Οίνος).

Όσον αφορά τους οίνους που αναφέρονται ώς «Ονομασία κατά παράδοση», η Εύβοια παράγει τους εξής: Ρετσίνα Ευβοίας, Ρετσίνα Γιάλτρων, Ρετσίνα Καρύστου και Ρετσίνα Χαλκίδας.

Η Εύβοια παρουσιάζει ενδιαφέρον και από οινοτουριστικής άποψεως. Περιλαμβάνει το ηπειρωτικό τμήμα της Ριτσώνας, στην ιστορική περιοχή της Αυλίδας, όπου παράγονται οι οίνοι ΠΓΕ Ριτσώνα Αυλίδος. Νότια της Χαλκίδας, στην περιοχή που διασχίζει ο ποταμός Λήλας, παράγονται οι οίνοι ΠΓΕ Ληλάντιο Πεδίο.

Ο προϊστορικός οικισμός της Μάνικας, το κάστρο Καράμπαμπα και το αρχαιολογικό μουσείο στη Χαλκίδα, νοτιότερα το αρχαίο Λευκαντί και ακόμα νοτιότερα η αρχαία Ερέτρια, είναι μερικά από όσα θα δει ο επισκέπτης στην Κεντρική Εύβοια.

Αμπελώνες υπάρχουν και στη Νότια Εύβοια, όπου παράγονται οι οίνοι ΠΓΕ Κάρυστος. Η νότια Εύβοια είναι διάσπαρτη από αρχαίες θέσεις όπως στο Αλιβέρι, στην περιοχή Δυστίων, στην Κύμη και στην Κάρυστο. Μεγάλο ενδιαφέρον έχουν τα Δρακόσπιτα της νότιας Εύβοιας, το αρχαιολογικό μουσείο Καρύστου και το λαογραφικό μουσείο Κύμης.

Σημαντική είναι η ανάπτυξη της καλλιέργειας αμπελιών και στη Βόρεια Εύβοια, όπου ο αρχαιολογικός χώρος Αρτεμισίου είναι το σημαντικό αξιοθέατο. Το πρόβληματα της Εύβοιας (όπως και της υπόλοιπης Στερεάς Ελλάδας) είναι δύο και είναι τεράστια: πρώτον η τρομακτική έλλειψη ερυθρών ποικιλιών και δεύτερον , ότι από τις λευκές ποικιλίες που καλλιεργούνται το μεγαλύτερο ποσοστό είναι Σαββατιανό.

Ωστόσο, το αμπέλι συνεχίζει να παραμένει μια βασική καλλιέργεια για την Εύβοια και τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί μικρές ιδιωτικές εκμεταλλεύσεις που διαθέτουν ιδιόκτητους αμπελώνες και οινοποιεία, συνήθως σε επιλεγμένες μικροπεριοχές που παράγουν ποιοτικά αναβαθμισμένους οίνους, από διάφορες ποικιλίες .

Αυτή τη στιγμή στην Εύβοια λειτουργούν περίπου 40-50 μικρά και μεγάλα οινοποιεία.

Του Δημήτρη Μουρτίκα



http://www.eyboia.gr/index.php/roi-eidhsewn/item/505-istoria_paragogis_krasiou_evia.html