Παγκόσμια Ημέρα υγρότοπων. «Προσγείωση» στην Δημοτική μας πραγματικότητα.

Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, στις 2 Φεβρουαρίου θα γιορτάσουμε την Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων, την υπενθύμιση δηλαδή της υπογραφής της συνθήκης Ramsar η οποία υπογράφτηκε το 1977 στο Ιράν με σκοπό την προστασία και τη συνετή χρήση όλων των υγροτόπων. Στη Συνθήκη συμπεριλαμβάνονται 1.524 υγρότοποι σε όλο τον κόσμο, όπως λίμνες ποτάμια, έλη, εκβολές, τεχνητές λίμνες, λιμνοθάλασσες κ.α. με συνολική έκταση πάνω από 520 εκατομμύρια στρέμματα.

Οι υγρότοποι θεωρούνται από τα πιο παραγωγικά οικοσυστήματα με πλούσια βιοποικιλότητα. Έχουν την ιδιότητα να μετατρέπουν την ηλιακή ακτινοβολία, το διοξείδιο του άνθρακα και διάφορα στοιχεία σε οργανική ύλη και θρεπτικά συστατικά που υποστηρίζουν την τροφική αλυσίδα. Εκατοντάδες είδη ζώων, ένα σημαντικό ποσοστό των οποίων είναι προς εξαφάνιση, βρίσκουν τροφή και ζουν μόνιμα ή περιοδικά στο πλούσιο σε χλωρίδα και πανίδα περιβάλλον των υγροτόπων.
Λειτουργούν σαν φίλτρα του τρεχούμενου βρόχινου νερού, συγκρατώντας ρύπους, φυτοφάρμακα και άχρηστες ουσίες. Έτσι, το νερό που καταλήγει στη θάλασσα είναι πλέον καθαρό και βελτιωμένης ποιότητας.
Το έδαφος των υγροτόπων λειτουργεί σαν σφουγγάρι που απορροφά μεγάλη ποσότητα νερού την οποία ελευθερώνει σταδιακά. Ως αποτέλεσμα, μειώνεται ο κίνδυνος πλημμύρας στις περιπτώσεις ισχυρών βροχοπτώσεων ενώ παράλληλα διατηρείται η υγρασία του εδάφους στις περιόδους ξηρασίας.
Προστατεύουν από το φαινόμενο του θερμοκηπίου, αφού τα φυτά και οι υδάτινες μάζες των υγροτόπων απορροφούν μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα.
Συμβάλλουν στη χαμηλή διακύμανση της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος, με αποτέλεσμα να αμβλύνονται οι ακραίες καιρικές συνθήκες και να απολαμβάνουμε ήπιους χειμώνες και δροσερά καλοκαίρια.
Φυτά τα οποία καλλιεργούνται κοντά σε υγρότοπους, βάλλονται λιγότερο σε περιόδους παγετού ή καύσωνα.
Αποτελούν πολύτιμους πόρους για τη γεωργία, την κτηνοτροφία και την αλιεία.
Χάρις στα ιδιαίτερα φυσικά τους γνωρίσματα, την πλούσια ποικιλία χλωρίδας και πανίδας και την ομορφιά των σπάνιων υδρόβιων πουλιών, οι υγρότοποι αποτελούν ιδανικούς προορισμούς για ερευνητικές και εκπαιδευτικές εξορμήσεις και οικοτουρισμό.
Πολιτιστική αξία: Όλα τα σημαντικά οφέλη των υγροτόπων στον άνθρωπο, οδήγησαν πλήθος αρχαίων πολιτισμών να κατοικήσουν κόντα σε αυτούς (π.χ. Αίγυπτος, Μεσοποταμία). Σύμφωνα με τους αρχαίους μύθους, οι υγρότοποι στην αρχαία Eλλάδα κατοικούνταν και προστατεύονταν από θεούς. Στους περισσότερους υγρότοπους, θα βρει κανείς αρχαιολογικά και θρησκευτικά μνημεία καθώς και το έντονο αποτύπωμα του υγρού στοιχείου στην αρχιτεκτονική, την τέχνη, τα ήθη και τα έθιμα.

Σε ότι αφορά τον Δήμο Διρφύων-Μεσσαπίων ένας από τους υγρότοπους είναι ο «Κολοβρέχτης». Ο «Κολοβρέχτης» είναι μια περιοχή μεγάλης φυσικής, οικολογικής και επιστημονικής αξίας. Στον υδροβιότοπο φώλιαζαν, ξεκουράζονταν και ανεφοδιάζονταν πολλά πουλιά (ερωδιοί, χαλκόκοτες, μαυρογλαρόνια, κ.λ.π). Πολλά από αυτά κινδυνεύουν άμεσα με εξαφάνιση. Έχουν καταμετρηθεί 49 είδη πουλιών που είναι προστατευόμενα ενώ υπάρχουν και δεκάδες άλλα μεταναστευτικά και μη.

Δυστυχώς ο υδροβιότοπος αντί της προστασίας βιώνει την υποβάθμιση και την καταστροφή λόγω της μετατροπής του σε χώρο εναπόθεσης σκουπιδιών, λυμάτων από γειτονικές επιχειρήσεις, φυτοφάρμακα και τις καταπατήσεις για γεωργική εκμετάλλευση.

Τι γίνεται όμως σήμερα; Γιατί οι υπεύθυνοι των Δήμων Διρφύων-Μεσσαπίων και Χαλκιδέων δεν κάνουν τις ανάλογες κινήσεις ώστε να σταματήσει η καταστροφή, αυτού του μοναδικού υγρότοπου στην περιοχή; Γιατί οι οικολογικοί σύλλογοι, Εκκλησία, Εθελοντικές ομάδες αλλά και το σύνολο των πολιτών δεν κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση και προς την αποκατάσταση της βλάβης που έχει υποστεί, αν αυτό είναι δυνατόν; Γιατί αφήσαμε ακόμη και τους υγρότοπους στο έλεος του «μαμωνά» και του καθενός «που θέλει να ικανοποιήσει τις δικές του ορέξεις»;