Γερμανική εισβολή στην Εύβοια 25η Απριλίου 1841. του Σπύρου Ραπτάκη



ΚΕΙΜΕΝΟ: ΣΠΥΡΟΥ Γ. ΡΑΠΤΑΚΗ






ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΥΒΟΙΑΣ ΥΠΟ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΩΝ ΤΟ 1941 Λόγω των ημερών αυτών θεωρώ χρέος μου να σας παραθέσω ορισμένα στοιχεία από το προσωπικό μου ιστορικό αρχείο που για πρώτη φορά έρχονται στο φως της δημοσιότητας μετά από 65 χρόνια και αφορούν την είσοδο των Γερμανών στην Εύβοια και τα δεινά που υπέστη ο Ευβοϊκός λαός από αυτούς.
Την νύχτα της 23 προς την 24 Απριλίου1941 φάλαγγα 500 και πλέον Γερμανών μοτοσικλετιστών απεβιβάσθη στους Ωρεούς και κατευθύνθηκε δια της δημοσίας οδού προς Χαλκίδα, εκτός ενός μικρού τμήματος από αυτή το οποίο παρέμεινε ενδιάμεσα της αποστάσεως προκειμένου να αποτελέσει μέρος της φρουράς της Β. Εύβοιας. Άλλη μια φάλαγγα επίσης πολυάριθμος μηχανοκίνητη και επίλεκτη εισήλθε στη Β. Εύβοια κατά το 24ωρο πριν της 24ης Απριλίου και περί τις απογευματινές ώρες. Και οι δύο φάλαγγες ήταν υπό τις διαταγές του Γερμανού αξιωματικού της Βερμαχτ Ζιακόμπι. Ο Ζιακόμπι με το δεύτερο κλιμάκιο του στρατού του στάθμευσε στην Ιστιαία προκειμένου να συνεννοηθεί με τις αρχές της Χαλκίδος τηλεφωνικώς για την ώρα και τον τρόπο της εισόδου των δυνάμεών του στην πρωτεύουσα του νησιού. Κλήθηκε δε ο διοικητής χωροφυλακής Ιστιαίας Υπομοίραρχος Δημήτριος Παπαδιάς από τους Γερμανούς και διετάχθη διά των διερμηνέων των Γερμανών να καλέσει τηλεφωνικώς τον διοικητή χωροφυλακής Ευβοίας προκειμένου να λάβουν οι Γερμανοί ορισμένες πληροφορίες και να δώσουν εις αυτόν διαταγές. Ο διοικητής υπό διοικήσεως χωροφυλακής Ιστιαίας κάλεσε στο τηλέφωνο τον διοικητή χωροφυλακής Ευβοίας Ταγματάρχη Αχιλλέα Μερασχεντίν παρουσία του επικεφαλή της φάλαγγας και των διερμηνέων αυτών. <<Προς το απόγευμα ο Υπομοίραρχους Δημήτριος Παπαδιάς μου τηλεφώνησε>> γράφει στην έκθεσή του ο Ταγματάρχης Μερασχεντής, <<ότι θέλει να μου μιλήσει ο Γερμανός Αξιωματικός δια του διερμηνέα του. Του είπα. Μαλιστα. Αμέσως δε ο διερμηνέας μου είπε τα εξής: <<ο κύριος διοικητής των Γερμανικών δυνάμεων έχει την επιθυμίαν πριν ή εισέλθει αύριο στην πόλη της Χαλκίδας να συννενοηθείτε σε ένα από τα πλησιέστερα λιμάνια προς τη Χαλκίδα του Ευβοικού. Ορίζει ώρα συνάντησης την 11ην π.μ. Επιθυμεί να συνοδεύεσθε κατά την συνάντησήν σας αυτή από έναν ανώτερο αξιωματικό του στρατεύματος, εάν υπάρχει αυτός και εάν εκτελεί χρέη φρουράρχου στη Χαλκίδα. <<Απεδέχθην >> γράφει εν συνεχεία στην έκθεσή του ο Ταγματάρχης Μερασχεντής, την πρόταση. Έκανα γνωστό στο Γερμανό διοικητή ότι εκτελεί χρέη φρουράρχου ο Αντισυνταγματάρχης Ευαγγελόπουλος. Υπέδειξα δε ακολούθως ως λιμάνι συναντήσεως τον των Πολιτικών μολονότι αυτός δεν είναι ο πλησιέστερος προς την Χαλκίδα αλλά της Ν. Αρτάκης…>> Ο Μερασχεντής απέδειξε τον λιμένα των Πολιτικών και όχι της Αρτάκης διότι ο πρώτος δεν ήταν εύκολο να βληθή επιτυχώς από την Αγγλική διλοχία η οποία εστάθμευε στο φρούριο του Καράμπαμπα, γεγονός το όποιο εάν ελάμβανε χώρα θα είχε ως τρομερό επακόλουθο να λάβει μέρος μια ανώφελη σύρραξη, η οποία θα απέβαινε εις βάρος του άμαχου πληθυσμού της υπαίθρου και ιδιαίτερα της πρωτεύουσας του νομού της Χαλκίδας.










Πράγματι την 25η Απριλίου και ώρα 10,30 πμ. ο διοικητής χωροφυλακής Ευβοίας ταγματάρχης Μερασχεντής και ο φρούραρχος Χαλκίδος αντισυνταγματάρχης Ευαγγελόπουλος επιβαίνοντες σε αυτοκίνητα ακολουθουμένου από 2 άντρες ο καθένας μετέβησαν στο χωριό Πολιτικά και περίμεναν τους Γερμανούς. Την ώρα που είχε ορίσει κατέπλευσαν οι Γερμανοί επιβαίνοντες σε 3 βενζινόπλοια με 50 άνδρες το καθένα. Και ακριβώς στις 11 πμ. οι επιδρομείς πάτησαν στην ξηρά πάνω στην εξέδρα του λιμανιού των Πολιτικών. Κάθε Γερμανός έφερε βαρύτατο οπλισμό και τρίκυκλο. Ο Γερμανός διοικητής Ζιακόμπι χαιρέτησε δια χειραψίας τους Έλληνας αξιωματικούς και εν συνεχεία κάθισαν όλοι μαζί με 2 ακόμη γερμανούς σε ένα καφενείο. Από τη συζήτηση στο καφενείο ιδιαιτέρας συζήτηση έκανε στους Έλληνες ότι οι Γερμανοί δεν συζητούσαν περί στρατιωτικών επιχειρήσεων αλλά περί ζητημάτων οικονομικής φύσεως όπως για παράδειγμα: την εξομοίωση του γερμανικού μάρκου με τη δραχμή. Είχαν το σκοπό τους οι Γερμανοί για αυτό, γιατί πολλές μέρες μετά την είσοδο τους στη Χαλκίδα αφού κατασκεύασαν με την μηχανή εκτύπωσης που έφεραν μαζί τους πολλά ψευτομάρκα, εκκένωσαν όλα τα εμπορικά καταστήματα της Χαλκίδος από κάθε είδους εμπόρευμα και αφού το συσκεύαζαν σε μικρά η μεγάλα δέματα, τα έστελναν αεροπορικώς στη Γερμανία. Μετά το πέρας της συζητήσεως οι Γερμανοί είπαν στους Έλληνες ότι ήταν ελεύθεροι να επιστρέψουν στην Χαλκίδα και ότι αυτοί θα ερχόντουσαν στην πόλη αργότερα. Ο ταγματάρχης Μερασχεντης, έχοντας υπ’οψιν την υπάρχουσα μικρή αγγλική δύναμη στο φρούριο του Καράμπαμπα, αν θα έρθουν στη Χαλκίδα δια θαλάσσης η δια ξηράς. Οι δε Γερμανοί του απάντησαν ότι οι άνδρες των 2 βενζινοπλοιων θα αποβιβάσουν στο λιμένα της Ν. Αρτάκης, οι δε άλλοι του 3ου βενζινοπλοιου με επικεφαλή τον διοικητή του θα πάνε δια ξηράς διότι επί της δημοσίας οδού Ιστιαίας Χαλκίδας θα συναντούσαν την δια ξηράς ερχόμενη μεταξύ Αγ. Άννας Μαντουδιου φαλλαγα μοτοσικλετιστών που ερχόταν από την Β. Εύβοια. Σε παρατήρηση του μερασχεντη ότι καλύτερα ήταν να αναβάλουν την είσοδο τους στην Χαλκίδα μέχρι να αποσυρθεί τελείως υπάρχουσα αγγλική δύναμη διότι αν γενάτο κάποιο λάθος και δημιουργηθεί σύγκρουση μεταξύ τους θα απέβαινε εις βάρος της Χαλκίδας, ο Γερμανός διοικητής απήντησε <<γνωρίζομε>> ότι υπάρχει σχεδόν διλοχια του αγγλικού στρατού η οποία δεν θα μας χτυπήσει, αλλά την νύχτα θα υποχωρήσει.

Σχόλια