198 χρόνια από την ιστορική Μάχη των Βρυσακίων. Του Νικολάου Καρατζά

Σχεδόν δυο αιώνες πέρασαν από την σημαντικότερη μάχη που διεξήχθη στον κάμπο της Μεσσαπίας - τη μάχη των Βρυσακίων στις 15 Ιουλίου 1821.

Η μάχη των Βρυσακίων δίκαια συγκαταλέγεται ως μια από τις σημαντικότερες μάχες που διεξήχθησαν κατά την περίοδο της επανάστασης του 1821. Όπως αναφέρει ο Ιωάννης Μαυρομάτης, «ο μέγας καπετάνιος Αγγελής Γοβιός μαζί με τα παλικάρια του σήκωσαν την ιεράν σημαίαν της ελευθερίας εντός της νήσου, κατά των Οθωμανών, μη αποδεχόμενοι πλέον την εξουσία αυτών». Ο Αγγελής μαζί με τα πρωτοπαλίκαρά του, τον Κριεζώτη, τον Αναγνώστη, τον Κώτσο κ.ά σήκωσαν το λάβαρο της επανάστασης στην κεντρική Εύβοια απέναντι στις Οθωμανικές δυνάμεις, στον Ομέρ Βρυώνη και στους λοιπούς πασάδες της νήσου. Ανέπτυξαν πατριωτική δράση σε κάθε ευκαιρία και στόχος τους ήταν να αναπτύξουν την εθνική συνείδηση των Ελλήνων και να εξυψώσουν το εθνικό τους φρόνιμα. Η ανδρεία και η γενναιότητα χαρακτήριζε την δράση και τις προσπάθειες των παλικαριών. Η πίστη τους στο Θεό και στην πατρίδα, αλλά και η αγάπη για τα ιερά χώματα που πατούσαν, αποτέλεσαν τις βασικότερες αιτίες, ώστε να μην σκεφτούν στιγμή να κάνουν πίσω στις μεγάλες δυνάμεις των Οθωμανών πασάδων. Στην ιερή προσπάθειά τους, βοήθησε και από θαλάσσης ο καπετάνιος Αλέξανδρος Κριεζής, έπειτα της αιτήσεως του Δημήτριου Καρύδα, ο οποίος βομβάρδισε τις θέσεις του Ομέρ Βρυώνη από τα στενά της Χαλκίδος.
Η μάχη διήρκησε για οκτώ συνεχείς ώρες με ακατάπαυστα πυρά εκατέρωθεν. Πραγματοποιήθηκε «μεγάλη θραύσις εις των εχθρών και οπισθοχωρεί κατασυντριμμένος ο Ομερβρυώνης» αναφέρει ο Ι. Μαυρομάτης. Ο Βρυώνης, άφησε το πεδίο της μάχης κακήν κακώς και μετέβηκε στη Χαλκίδα, αφήνοντας πάνω από διακόσιους νεκρούς, μεταξύ αυτών οπλαρχηγούς και τον αρχηγό των αρβανιτάδων Τεχλά. Το γόητρο του πασά ήταν αυτό που χτυπήθηκε περισσότερο, παρά οι δυνάμεις του. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να οργιστεί τόσο πολύ ο πασάς με τους Μπέηδες της Χαλκίδας, οι οποίοι φοβούμενοι τον θυμό του, κλείστηκαν στο Φρούριο της Χαλκίδας.

Ο Ηράκλειτος τάδε έφη: «Πόλεμος πάντων μεν πατήρ εστί, πάντων δε βασιλεύς. Και τους μεν θεούς έδειξε, τους δε ανθρώπους, τους μεν δούλους εποίησε, τους δε ελευθέρους.»


Νικόλαος Καρατζάς Αρχαιολόγος-Ιστορικός

Σχόλια