Οι ασθενείς που υποφέρουν από ξεχασμένες τροπικές ασθένειες χρειάζονται καλύτερη πρόσβαση στη διάγνωση και σε ασφαλείς και αποτελεσματικές θεραπείες, δηλώνουν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα σε νέα έκθεσή τους, μέσα από την οποία κάνουν έκκληση να βελτιωθεί η παγκόσμια ανταπόκριση στις ξεχασμένες τροπικές ασθένειες, προκειμένου να αποφευχθούν περαιτέρω θάνατοι και αναπηρίες.
:
«Οι ξεχασμένες τροπικές ασθένειες πλήττουν σχεδόν αποκλειστικά ανθρώπους που ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας. Ως αποτέλεσμα, δεν υπάρχουν εμβόλια, τα διαγνωστικά μέσα είναι περιορισμένα, οι θεραπείες είναι κάθε άλλο παρά βέλτιστες και συχνά δεν είναι διαθέσιμες ή είναι πολύ ακριβές», δήλωσε ο Δρ. Χρήστος Χρήστος, Διεθνής Πρόεδρος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα.
Παρά τη μεγάλη πρόοδο στον αγώνα κατά των ξεχασμένων τροπικών ασθενειών, μερικές από τις πιο απειλητικές για τη ζωή ασθένειες απέχουν πολύ από την εξάλειψη ή ακόμη και τον έλεγχο και συνεχίζουν να ευθύνονται για τον θάνατο εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων κάθε χρόνο.
Η παρουσίαση ενός νέου «οδικού χάρτη» για τις ξεχασμένες τροπικές ασθένειες από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας προσφέρει μια ευκαιρία για την ανάπτυξη θεραπειών, εμβολίων και διαγνωστικών εργαλείων για αυτές τις ασθένειες. Οι φιλόδοξοι στόχοι του περιλαμβάνουν την εξάλειψη τουλάχιστον μίας ξεχασμένης τροπικής ασθένειας σε 100 χώρες και τη μείωση κατά 90% του αριθμού των ατόμων που χρειάζονται ιατρική παρέμβαση για την αντιμετώπισή τους έως το 2030.
O νέος «οδικός χάρτης» όμως έρχεται σε μια χρονική στιγμή που η πανδημία COVID-19 απειλεί την πρόοδο που πρέπει να συντελεστεί στον έλεγχο και την εξάλειψη των ξεχασμένων τροπικών ασθενειών. Τα προγράμματα για ξεχασμένες τροπικές ασθένειες έχουν διακοπεί, τα εύθραυστα συστήματα υγείας υπόκεινται σε ακόμη μεγαλύτερη πίεση και υπάρχουν ανησυχητικές ενδείξεις ότι οι πόροι για αυτές τις ασθένειες θα διατεθούν αλλού και θα μειωθεί η χρηματοδότηση. Υπάρχει πραγματικός κίνδυνος οι ξεχασμένες τροπικές ασθένειες να ξεχαστούν ακόμη περισσότερο, τα σημαντικά επιτεύγματα των τελευταίων χρόνων να αντιστραφούν και να χαθούν ακόμη περισσότερες ζωές. «Παρά τις προκλήσεις, υπάρχουν πολλά που μπορούν να γίνουν» είπε ο Δρ Χρήστου. «Με δεσμεύσεις, χρηματοδοτήσεις και καλύτερα εργαλεία για την εύρεση, διάγνωση και θεραπεία των ασθενών μπορούμε να κάνουμε τις ξεχασμένες τροπικές ασθένειες, ασθένειες του παρελθόντος».
Ποιες είναι όμως αυτές οι ξεχασμένες τροπικές ασθένειες, οι οποίες πλήττουν περισσότερους από 1,5 δισεκατομμύριο ανθρώπους στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες;
Δερματική λεϊσμανίαση
Η δερματική λεϊσμανίαση είναι μια από τις πιο διαδεδομένες και ξεχασμένες τροπικές ασθένειες. Πλήττει περίπου 1 εκατομμύριο ανθρώπους κάθε χρόνο.
Η ασθένεια δεν είναι θανατηφόρα αλλά μπορεί να προκαλέσει σοβαρές μόνιμες βλάβες και παραμορφώσεις στο δέρμα, οι οποίες στο 70% των ασθενών έχουν επίπτωση στην ψυχική υγεία τους και οδηγούν στον στιγματισμό τους.
Η υπάρχουσα θεραπεία είναι επώδυνη και μπορεί να είναι τοξική για τον ασθενή με αποτέλεσμα οι περισσότεροι να μη λαμβάνουν θεραπεία.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα περιθάλπουν χιλιάδες ασθενείς με δερματική λεϊσμανίαση κάθε χρόνο στο Πακιστάν, όπου η ασθένεια αποτελεί μεγάλο πρόβλημα δημόσιας υγείας. Ο ΠΟΥ εκτιμά ότι περισσότερα από 100.000 νέα περιστατικά καταγράφονται κάθε χρόνο στη χώρα. Το 2019 οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα περιέθαλψαν περισσότερους από 6.500 ασθενείς στο Πακιστάν, ενώ από το 2008 μέχρι και το 2020 έχουν περιθάλψει συνολικά 28.746. Από το 2017 αναπτύσσουν σχετικά προγράμματα και στη Συρία.
Σπλαχνική λεϊσμανίαση ή Καλά αζάρ
Matthew Smeal/MSF
Η σπλαχνική λεϊσμανίαση ή Καλά αζάρ είναι μια θανατηφόρα ξεχασμένη τροπική ασθένεια, η οποία εάν αντιμετωπιστεί εγκαίρως μπορεί να θεραπευτεί. Είναι ενδημική σε 78 χώρες, σε τροπικές ή υπο-υποτροπικές περιοχές. Ενώ έχει σχεδόν εξαλειφθεί στη Νότια Ασία, απέχει πολύ από την εξάλειψη ή ακόμη και τον έλεγχο στην Ανατολική Αφρική. Πλήττει συνήθως τους φτωχότερους ανθρώπους, οι οποίοι ζουν σε απομακρυσμένες και αγροτικές περιοχές με μικρή πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη.
Το Καλά αζάρ προκαλεί επίμονο πυρετό, απώλεια βάρους, αδυναμία, ανορεξία, διόγκωση της σπλήνας και των λεμφαδένων, αναιμία και καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος. Αν η ασθένεια δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, οι ασθενείς εξασθενούν και πεθαίνουν, συνήθως λόγω ευκαιριακών λοιμώξεων. Ωστόσο, με έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία σχεδόν όλοι οι ασθενείς μπορούν να θεραπευτούν.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα αντιμετώπισαν πρώτη φορά το Καλά αζάρ το 1988 στο Σουδάν. Από τότε, περιθάλπουν περίπου το 60% των συνολικών περιστατικών στο Νότιο Σουδάν. Σε παγκόσμιο επίπεδο, από το 1989 έως το 2020, έχουν περιθάλψει σχεδόν 150.000 ασθενείς, κυρίως στο Νότιο Σουδάν, το Σουδάν, την Αιθιοπία, την Κένυα, τη Σομαλία, την Ουγκάντα, την Ινδία και το Μπαγκλαντές.
Δάγκωμα φιδιού
Περισσότεροι άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από δάγκωμα φιδιού συγκριτικά με οποιαδήποτε άλλη ξεχασμένη ασθένεια. Πέντε εκατομμύρια άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι κάθε χρόνο με δάγκωμα φιδιού και περίπου 100.000 χάνουν τη ζωή τους.
Το δάγκωμα φιδιού μπορεί να προκαλέσει μόνιμες αναπηρίες όπως τύφλωση, μπορεί να οδηγήσει σε ακρωτηριασμό, ενώ συχνά προκαλεί και ψυχικές διαταραχές, από εφιάλτες μέχρι και μετατραυματικό στρες.
Η καλή και έγκαιρη αντιμετώπιση μπορεί να σώσει ζωές, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση στην περίθαλψη εγκαίρως. H κατάλληλη αγωγή δεν είναι διαθέσιμη και οικονομικά προσιτή για τα περισσότερα θύματα.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα περιθάλπουν περίπου 6.000 ανθρώπους από δάγκωμα φιδιού κάθε χρόνο σε προγράμματά τους σε 10 χώρες. 4.000 από αυτούς τους ασθενείς τους περιθάλπουν σε 5 προγράμματα στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, το Ν Σουδάν, την Αιθιοπία, και την Υεμένη.
Νόμα
Η Νόμα είναι μια ασθένεια, τόσο ξεχασμένη που δεν αναγνωρίζεται ως τέτοια από τον ΠΟΥ. Είναι μια λοίμωξη της στοματικής κοιλότητας που αναπτύσσεται πολύ γρήγορα και καταστρέφει τα οστά και τους ιστούς.
Πλήττει κυρίως παιδιά που ζουν σε συνθήκες φτώχειας. Έως και το 90% αυτών των παιδιών, εάν δεν λάβουν θεραπεία, πεθαίνουν τις πρώτες δύο εβδομάδες. Όσα επιζούν μένουν με σοβαρές παραμορφώσεις στο πρόσωπο, οι οποίες τα δυσκολεύουν στο φαγητό, στην ομιλία ή στην αναπνοή. Συχνά, λόγω της εμφάνισής τους, τα παιδιά στιγματίζονται και αντιμετωπίζουν τον κοινωνικό αποκλεισμό.
Η Νόμα είναι μία ασθένεια που μπορεί να προληφθεί και να αντιμετωπιστεί αν διαγνωσθεί έγκαιρα.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα υποστηρίζουν από το 2014, στην πόλη Σοκότα της Νιγηρίας, ένα νοσοκομείο το οποίο περιθάλπει ασθενείς με Νόμα.
Στέλνουν εξειδικευμένους χειρουργούς τέσσερις φορές τον χρόνο, οι οποίοι πραγματοποιούν 30-40 επεμβάσεις σε ένα διάστημα δύο εβδομάδων. Από το 2015 έως και το 2020 πραγματοποίησαν 766 χειρουργικές επεμβάσεις σε 473 ασθενείς.
Εκτός από τη χειρουργική, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουν και υπηρεσίες ψυχικής υγείας, καθώς πολλοί ασθενείς με Νόμα ζουν με παραμορφωμένο πρόσωπο για χρόνια.
Ασθένεια του Ύπνου
Ενώ στο παρελθόν, η ασθένεια του Ύπνου, ή αφρικανική τρυπανοσωμίαση, σκότωνε πολλούς ανθρώπους, σήμερα βρισκόμαστε κοντά στην εξάλειψή της, με λιγότερα από 1.000 κρούσματα να έχουν αναφερθεί το 2019.
Η ασθένεια του Ύπνου, είναι μια παρασιτική ασθένεια που μεταδίδεται από τη μύγα τσε τσε και οφείλει το όνομά της σε ένα από τα βασικά της συμπτώματα που είναι οι διαταραχές ύπνου.
Χωρίς θεραπεία, η ασθένεια είναι θανατηφόρα ενώ εάν αντιμετωπιστεί πολύ αργά, οι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν μόνιμες αλλαγές προσωπικότητας και ψυχιατρικά προβλήματα.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, από το 1986 μέχρι και το 2019 έχουν εξετάσει περίπου 3,5 εκατομμύρια ανθρώπους για την ασθένεια του Ύπνου κι έχουν περιθάλψει περισσότερους από 50.000 ασθενείς σε επτά χώρες (Αγκόλα, Νότιο Σουδάν, Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, Κονγκό Μπραζαβίλ, Ουγκάντα και Τσαντ).
Μετά το 2016, ο αριθμός των κρουσμάτων παραμένει σταθερά χαμηλός, γεγονός που οδήγησε την οργάνωση στην απόφαση να τερματίσει τα σχετικά προγράμματά της το 2019. Η οργάνωση τώρα στοχεύει στην ενσωμάτωση του ελέγχου, της διάγνωσης και της θεραπείας στα υπάρχοντα προγράμματά της στις περιοχές που εξακολουθούν να εμφανίζονται περιστατικά, ενώ παραμένει έτοιμη να ανταποκριθεί σε πιθανή αναζωπύρωση της ασθένειας.
Ασθένεια Τσάγκας
Η ασθένεια Τσάγκας είναι η πιο κοινή παρασιτική ασθένεια στην Κεντρική και Νότια Αμερική. Έξι έως επτά εκατομμύρια άνθρωποι έχουν μολυνθεί από τη νόσο και περισσότεροι από 70 εκατομμύρια διατρέχουν κίνδυνο μόλυνσης, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΠΟΥ.
Πλήττει κυρίως ανθρώπους με περιορισμένη πρόσβαση στην ιατρική φροντίδα και είναι γνωστή ως «αόρατη ασθένεια» γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι που μολύνονται δεν παρουσιάζουν κανένα σύμπτωμα ακόμη και για δεκαετίες.
Επομένως το 99% των ασθενών είναι μη διαγνωσμένοι με μόνο περίπου 38.500 νέα κρούσματα να καταγράφονται κάθε χρόνο. Ενώ με την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία η ασθένεια μπορεί να θεραπευτεί, το γεγονός ότι οι ασθενείς δεν εμφανίζουν συμπτώματα για πολλά χρόνια, οδηγεί σε καθυστερημένη διάγνωση, όταν η ασθένεια έχει γίνει ανίατη.
Χωρίς θεραπεία περίπου το 30% των ασθενών αναπτύσσουν σοβαρά καρδιακά προβλήματα και το 10% μη αναστρέψιμη βλάβη στο πεπτικό τους σύστημα.
Για κάθε 1.000 άτομα που έχουν μολυνθεί με Τσάγκας, μόνο δύο λαμβάνουν τη θεραπεία που χρειάζονται.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, από το 1999 μέχρι το 2016, εξέτασαν περισσότερα από 90.000 άτομα για τη νόσο και περιέθαλψαν περισσότερα από 4.000. Από το 1999 έως το 2010, ανέπτυξαν ειδικά προγράμματα στη Γουατεμάλα, την Ονδούρα, τη Βολιβία και την Παραγουάη ενώ από το 2010, επικεντρώθηκαν στην ενσωμάτωση αυτών των προγραμμάτων στα εθνικά συστήματα υγείας σε συνεργασία με τα αντίστοιχα υπουργεία Υγείας.
Γιατροί Χωρίς Σύνορα
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου