Η ιστορία του Ψυχοσάββατου

 Η Εκκλησία συστήνει τα μνημόσυνα πως είναι αρτιότερο να τελούνται Σάββατο και όχι Κυριακή όπως επί το πλείστον γίνεται για λόγους οικονομικοκοινωνικούς και εργασιακούς.

Ψυχοσάββατο ξημερώνει αύριο, Σάββατο 9 Μαρτίου 2024 και πρόκειται για το πρώτο εξέχων της χρονιάς, με δεύτερο και εξίσου σημαντικό το ονομαζόμενο και «Χρυσά Κουφέτα» που ορίζεται κάθε χρόνο το Σάββατο πριν την Δευτέρα της Πεντηκοστής, πρόκειται δηλαδή για το Σάββατο πριν του Αγίου Πνεύματος.

Τούτο εδώ, το αυριανό Ψυχοσάββατο, το προ της Κυριακής της Αποκριάς, αντιμετωπίζεται από την Εκκλησία και τους πιστούς της ως ιδιαίτερο, ξεχωριστό.

Ωστόσο πέραν του αυριανού Ψυχοσάββατου και αυτού των «Χρυσών Κουφέτων» έχουμε ακόμη δύο Ψυχοσάββατα. Το ένα στενά συνυφασμένο με την Ορθόδοξη Εκκλησία και το γνωστό ως το «θαύμα των κολλύβων» και το άλλο περισσότερο καταγεγραμμένο στη λαϊκή παράδοση και πρακτική, ορισμένο από χριστιανικά αλλά και παγανιστικά στοιχεία. Πρόκειται για τα δύο Σάββατα που ακολουθουν το αυριανό. Το πρώτο προηγείται της Κυριακής της Τυρινής και το άλλο είναι το πρώτο Σάββατο της Σαρακοστής, ημέρα της γιορτής των Αγίων θεοδώρων. Ορίζονται δηλαδή και τα δύο από την Καθαρά Δευτέρα και την έναρξη της Σαρακοστής. Το ένα είναι το πριν και το άλλο το μετά την Καθαρά Δευτέρα.

Τώρα σε ότι αφορά την Αρχαία Ελλάδα: Οι **Αρχαίοι Έλληνες** είχαν πολλές παραδόσεις και θρησκευτικά έθιμα που σχετίζονταν με την επικοινωνία με τους νεκρούς και την τιμή των ψυχών. Ας δούμε μερικά από αυτά:

1. **Οι Ελευσίνια Μυστήρια**:

   - Τα Ελευσίνια Μυστήρια ήταν μυστικές τελετουργίες που πραγματοποιούνταν στο ιερό της Δήμητρας και του Περσεφόνης στην Ελευσίνα.

   - Οι μύστες πίστευαν ότι μέσα από αυτά τα μυστήρια, οι ψυχές των νεκρών θα βρίσκονταν σε καλύτερη κατάσταση και θα είχαν πρόσβαση σε μυστικές γνώσεις.

2. **Οι Αναφορές στην Οδύσσεια**:

   - Στην επική ποίηση της **Οδύσσειας**, ο ήρωας Οδυσσέας ταξιδεύει στον κόσμο των νεκρών (την Χώρα των Σκιών) και συνομιλεί με τους νεκρούς.

   - Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι οι ψυχές των νεκρών μπορούσαν να διατηρούν επαφή με τους ζωντανούς μέσω των ονείρων ή των μυστηρίων.

3. **Τα Παναθήναια**:

   - Τα Παναθήναια ήταν μεγάλες αγώνες και γιορτές που πραγματοποιούνταν στην Αθήνα προς τιμήν της θεάς Αθηνάς.

   - Κατά τη διάρκεια αυτών των γιορτών, οι Αθηναίοι τιμούσαν τους νεκρούς πολεμιστές και άλλους πολίτες που είχαν πεθάνει.

Συνολικά, οι Αρχαίοι Έλληνες είχαν βαθιά πεποιθήσεις σχετικά με την ύπαρξη των ψυχών και την επικοινωνία με αυτές.